Ik was de video “Hoe D66 de grootste werd” aan het kijken en bij 2:29 zie je wat in de schermafdruk is. Hetzelfde is ook op de NOS pagina voor de verkiezingsuitslag te zien.
Ik vraag me af: hoe kan dat? Zijn dat alleen schattingen of weten ze “meneer zus-en-zo heeft de laatste keer zo gestemd (of niet) en deze keer zo”? Als het alleen schattingen zijn dan hoe doen ze dat en hoe kunnen ze betrouwbaar zijn? Maar vooral als die geen schattingen zijn… dat laat me een beetje ongerust.
De overheid zou niet mogen weten voor wie ik heb gestemd alleen dat ik heb gestemd. Als Duitsland weer het land invalt wil ik niet in meteen een concentratiekamp in omdat ze gewoon weer naar het register kunnen om alle politiek ongewenste stemmers te vinden. Hebben we niks van de tweede wereldoorlog geleerd?
Goed dat je het vraagt! Volgens mij zijn dit soort afbeeldingen altijd op basis van een schatting. Want kijken wie gestemd heeft op welke kandidaat kan helemaal niet.
Jij kleurt in het stemhokje een vakje in en vouwt het papier weer op. Als ze daarna alle stemmen tellen weten ze niet welke stem van jou is.
Ook deze afbeelding van de NOS is op basis van een schatting. Ik heb een screenshot gemaakt van de uitleg bij die grafiek. Die staat als het gelukt is hieronder.
Ik ben geen wetenschapper, dus ik weet niet precies hoe die schattingen gemaakt worden. Maar ik weet wel dat ze een aantal mensen vragen (in dit geval 3500).
Dan kijken ze binnen die groep of er net zo veel vrouwen en mannen zijn in verhouding als in Nederland. Dat doen ze ook voor opleiding, culturele achtergrond enzovoort.
Al die factoren hebben een beetje invloed op hoe iemand stemt, vrouwen stemmen iets vaker links
Stel in de groep van 3500 mensen zitten minder vrouwen, dan tellen ze het antwoord van de vrouwen net iets zwaarder. Zo komen ze zo dicht mogelijk bij een goede schatting.
Als ik een fout heb gemaakt, graag correctie van iemand die er meer verstand van heeft :)